Nieuwsbrieven, kennisateliers en onze kennisbank: de meeste professionals in het sociale domein van Rotterdam kennen ons van onze kennisdeling. Steeds vaker krijgen wij de vraag of we ook praktische toepassingen kunnen bieden. Er is veel kennis over diversiteit en inclusie, maar hoe pas je die nou toe in je alledaagse werk? Om in te spelen op deze behoefte organiseren we op dinsdag 25 juni 2024 ons allereerste Leerlab!
Tijdens een Leerlab gaan we met interactieve workshops aan de slag met praktische handvatten voor in de praktijk. Je krijgt dus niet enkel een handvat of techniek aangeboden, maar we bespreken ook de effectiviteit en haalbaarheid van deze handvatten en technieken. Zo kun je samen met andere professionals je technieken eigen maken, direct feedback aan elkaar geven en nadenken hoe het past in een aanpak met maatwerk.
Het eerste Leerlab van IDEM Rotterdam vindt plaats op dinsdag 25 juni 2024. Het Leerlab ‘Van praten naar doen’ staat in het teken van technieken om zelf of met collega’s meer vat te krijgen op diversiteit en hoe je dat een plek kan geven binnen je werk. Er is onder andere een workshop waarin op interactieve wijze wordt gewerkt aan een stappenplan voor professionals over wat je kunt doen wanneer je discriminatie waarneemt. Ook is er een workshop over reflectietechnieken die inzicht geven in intersectionaliteit binnen je werk. Klinkt intersectionaliteit je nog niet heel bekend in de oren? Geen zorgen, er zal kort stilgestaan worden bij het begrip. Kijk ook alvast naar de explainer over intersectionaliteit op onze website.
Wil je automatisch uitnodigingen voor onze Leerlabs en andere bijeenkomsten in je mail ontvangen? Meld je dan via deze link: https://nieuwsbrief.radar.nl/aanmelden/
Iedere maand wordt onze Kennisbank aangevuld met de nieuwste onderzoeken en publicaties op het gebied van inclusie, discriminatie en (LHBTIQ+) emancipatie. In de rubriek ‘Nieuw in de Kennisbank’ lichten we een van de publicaties uit. Deze keer een studie van onderzoekers van Hogeschool Inholland, Erasmus Universiteit Rotterdam en TU Delft in opdracht van de Kenniswerkplaats Leefbare Wijken: ‘Ruimte voor meiden op Zuid : Een ontwerpgericht onderzoek naar de Veiligheidsbeleving van meiden in de openbare ruimte.’
Het percentage jonge vrouwen tussen de 18 en 25 jaar dat zich onveilig voelt in de buitenruimte, is twee keer zo hoog als het percentage jonge mannen in die leeftijd. De publieke ruimte is daarmee niet genderneutraal en veel meer toegesneden op behoeften van jonge mannen dan van jonge vrouwen. Dat is een van de conclusies uit het onderzoek naar veiligheidsbeleving van meiden in de openbare ruimte in Rotterdam-Zuid.
Analyse
De onderzoekers hebben ten eerste een meta-analyse uitgevoerd van literatuur die beschikbaar is over het gevoel van veiligheid in de buitenruimte. In totaal zijn 166 artikelen meegenomen in de analyse. Daarnaast zijn 25 straatinterviews afgenomen op verschillende locaties in Rotterdam-Zuid door meiden van Chicks and The City (CATC). Uit de gesprekken met meiden en (jeugd-)professionals in Rotterdam-Zuid blijkt dat Zuidplein een belangrijke rol speelt. Dit komt niet alleen door de mate waarin zich negatieve factoren voordoen, maar ook door de centrale rol die Zuidplein speelt in het dagelijks leven van de meiden. Naast winkelcentrum is het ook een knooppunt van verschillende soorten openbaar vervoer.
Ontwerpprincipes
Het literatuuronderzoek en de interviews hebben inzichten opgeleverd die zijn vertaald naar algemene ontwerpprincipes. De volgende uitgangspunten kunnen gehanteerd worden bij het ontwerp en beheer van (fysieke en sociale) interventies die tot doel hebben de veiligheidsbeleving van adolescente meiden in de openbare ruimte te bevorderen:
Ontwerpprincipe 1: Zorg voor betekenisvolle plekken in de openbare ruimte die multifunctioneel gebruikt kunnen worden.
Ontwerpprincipe 2: Houd er rekening mee dat culturele en normatieve kaders waarmee de jonge meiden opgroeien van invloed zijn op hun type en mate van gebruik van de openbare ruimte.
Ontwerpprincipe 3: Zorg voor vanzelfsprekend, zichtbaar toezicht door mensen (‘ogen op straat’).
Ontwerpprincipe 4: Zorg voor zichtlijnen, verlichting en toegankelijkheid (ook uitgangen!)
Ontwerpprincipe 5: Herken de copingstrategieën en -tactieken van jonge meiden.
Toegankelijkheid is belangrijk voor ons allemaal. Hoe is het om elke dag barrières mee te maken, door de hele stad heen? Samen gaan we in gesprek over wat een ruimte écht toegankelijk maakt. Want een ruimte komen we niet alleen binnen met ons lijf, maar vooral gewoon: als mens.
IDEM neemt je mee in de ervaringen van verschillende mensen die Rotterdam navigeren. Hoe komt de wereld op je over als je slechtziend bent, of rolstoelgebruiker, of overprikkeld, of Doof? Hoe herken je belangrijke signalen hierover, bijvoorbeeld op de werkplek, op het schoolplein, en in het OV? En waar liggen de verborgen vraagstukken?
Kom naar ons kennisatelier op donderdag 30 mei om meer te leren over toegankelijkheid, en hoe jij als professional binnen het sociaal domein ermee te maken krijgt. IDEM biedt concrete handvatten voor het signaleren, bespreken en verbeteren van barrières. Laat je inspireren door krachtige personen, en ervaar samen hoe toegankelijkheid doorwerkt in jouw dagelijkse bezigheden.
Huis van de Wijk De Nieuwe Branding, Isaäc Hubertstraat 153, 3034 CS Rotterdam
Voor wie? Rotterdamse sociaal professionals die zich (willen gaan) inzetten voor een inclusieve stad, en met elkaar kennis en ideeën willen uitwisselen over de thema’s inclusie, discriminatie, emancipatie, en toegankelijkheid.
Programma
09:30 – inloop
10:00 – Welkomstwoord en kennismaking
10:30 – Keynote speakers met interactieve workshops:
– Jennifer Bakboord (Oogvereniging) – Ervaringsdeskundigheid slechtziendheid
– Jochem Verdonk (Adviesbureau Jochem Verdonk) – Hoe maak je de openbare ruimte voor alle burgers? Toegankelijke tips uit de praktijk
– Milan Mauro Haro (Antidiscriminatievoorziening RADAR) – Praktische handvatten voor inclusie
13:15 – Netwerklunch
In de week van het evenement krijg je een herinneringsmail, met alle info over de locatie en het programma.
Jennifer Bakboord is 52, en sinds 18 jaar slechtziend. Ze is ondernemer en coördinator voor jongeren bij de Oogvereniging. Als deskundige neemt ze graag haar publiek op een speelse, enthousiaste manier mee in haar eigen dagelijkse ervaringen. Naast haar werkzaamheden bij de Oogvereniging is Jennifer masseuse via The Chairmen At Work, een vereniging van blinde en slechtziende masseurs.
Jochem Verdonkis een ervaren adviseur en trainer met expertise in diversiteit & inclusie, en de meerwaarde daarvan voor organisaties. Daarnaast is hij (parttime) beleidsmedewerker bij het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. Hij leeft inclusie en diversiteit op dagelijkse basis, en spreekt dus ook uit geleefde ervaring. Zijn doel is een samenleving waaraan iedereen vanzelfsprekend kan meedoen. Het goede nieuws: het kan met kleine, eenvoudige aanpassingen al veel beter.
Milan Mauro Haro is een gedreven student Sociaal Werk en aspirerend ondernemer. Hij houdt zich veel bezig met sociale zaken. Daarnaast is hij een groot voorstander van toegankelijkheid en inclusie voor iedereen, in ieder domein. Zijn kennis wordt onderstreept door zijn interesses op gebieden als bestuur, beleid, economie en discriminatie. Zijn streven naar vooruitgang is gegrond in zijn affiniteit met RADAR en betrokkenheid bij deze kwesties.
Dit kennisatelier wordt georganiseerd met ondersteuning van de Brede Raad 010. De Brede Raad biedt gevraagd en ongevraagd adviezen aan het college van B&W over alles wat zich in het sociaal domein afspeelt.
Binnen het sociaal domein kom je regelmatig de begrippen geslacht, seksualiteit en gender tegen. Met regelmaat worden deze woorden door elkaar gebruikt, omdat niet iedereen het onderscheid kent tussen deze begrippen. De verwarring ontstaat onder andere doordat de Engelse termen gender en sex beiden vaak naar het Nederlandse woord geslacht vertaald worden. Toch klopt dit niet helemaal in het Nederlands. Sekse en geslacht verwijzen voornamelijk naar je lichamelijke kenmerken, terwijl gender ook verwijst naar de sociale, culturele en psychologische kenmerken. In dit artikel leer je de verschillen kennen.
Geslacht
Geslacht – ook wel sekse genoemd – gaat over de lichamelijke kenmerken van een persoon die het onderscheid maken tussen mannelijkheid en vrouwelijkheid. Denk daarbij aan de geslachtsorganen, hormonen, chromosomen enzovoort. Geslacht en sekse betekenen grotendeels hetzelfde, maar geslacht verwijst ook specifiek naar de genitale geslachtskenmerken, bijvoorbeeld een penis of vagina.
Deze bepalen bijvoorbeeld welk geslacht op je geboorteakte komt te staan. Vaak is het meteen duidelijk dat een kind geboren is als jongen of meisje, maar sommige mensen worden geboren met zowel mannelijke als vrouwelijke geslachtskenmerken. Je bent dan intersekse. Dit komt vaker voor dan rood haar. De lichamelijke kenmerken, bijvoorbeeld de genitaliën of chromosomen, zijn dan niet duidelijk aan één sekse toe te wijzen. Bij deze personen staat op de geboorteakte vermeld: ‘het geslacht is niet kunnen worden vastgesteld’. Dit kan later gewijzigd worden naar M of V indien gewenst.
Seksualiteit
Seksualiteit gaat over je seksuele gevoelens, gedachten, aantrekkingskracht en gedrag ten opzichte van andere mensen. Je kunt andere mensen fysiek, seksueel of emotioneel aantrekkelijk vinden, en al die dingen maken deel uit van je seksualiteit. Seksualiteit is divers en persoonlijk. Seksuele oriëntaties zijn bijvoorbeeld heteroseksueel, lesbisch, homoseksueel, biseksueel, panseksueel en aseksueel.
Heteroseksueel: mensen die zich aangetrokken voelen tot het tegenovergestelde geslacht.
Lesbisch: mensen die zich als vrouw identificeren en die zich romantisch en/of seksueel aangetrokken voelen tot vrouwen.
Homoseksueel: mensen die zich als man identificeren en zich romantisch en/of seksueel aangetrokken voelen tot mannen.
Biseksueel: mensen die zich romantisch en/of seksueel aangetrokken voelen tot twee of meer genders/geslachten, bijvoorbeeld tot mannen en tot vrouwen.
Panseksueel: De seksuele, romantische, of emotionele aantrekking of het verlangen naar personen van alle genderidentiteiten en biologische geslachten.
Aseksueel: Je voelt je weinig of niet seksueel aangetrokken tot andere mensen. Aseksueel zijn betekent niet automatisch dat je geen zin in seks hebt. Je wordt niet opgewonden van andere mensen. Maar sommige mensen hebben wel behoefte aan seks. Bijvoorbeeld omdat een orgasme fijn voelt.
Alle vormen van seksualiteit zitten op een spectrum. Het is dus heel normaal als iemand voornamelijk in één van de bovenstaande etiketten past, en daarbij tegelijk ook andere ervaringen heeft.
Gender
Anders dan de begrippen sekse en geslacht verwijst gender niet naar de zichtbare lichamelijke kenmerken, maar naar sociale, culturele en psychologische kenmerken.
Gender gaat over hoe iemand zichzelf van binnen voelt. Iemand kan zich op basis van dit gevoel op een bepaalde manier identificeren: dit noem je genderidentiteit. Bijvoorbeeld als man, vrouw, beide, geen van beide, of een ander gender. Het gender van een persoon kan wel of niet overeenkomen met het geslacht dat tijdens je geboorte is toegewezen. Als iemands gender anders is dan iemands geslacht, wordt dat ook wel transgender genoemd.
Naast gender zijn er ook genderrollen in elke cultuur. Bij een genderrol kan je denken aan alles wat als typisch ‘mannelijk’ en ‘vrouwelijk’ wordt gezien, maar ook alles ertussenin. Bijvoorbeeld: roze zou voor meisjes zijn, en blauw voor jongens. Dit is cultureel bepaald.
Het begrip gender komt uit het Engels. Oorspronkelijk betekent het in deze taal geslacht, maar tegenwoordig heeft het in zowel in het Engels als in het Nederlands een bredere betekenis.
Genderexpressie
Genderidentiteit zegt iets over hoe jij jezelf ziet, terwijl genderexpressie gaat over de manier waarop je je genderidentiteit naar anderen communiceert. Dit omvat alle uiterlijke kenmerken en gedragingen die cultureel worden gedefinieerd als mannelijk, vrouwelijk of genderneutraal. Denk hierbij aan de kledingkeuze of make-up.
Hoe iemand zichzelf presenteert kan overeenkomen met, maar ook afwijken van, hun gender of genderidentiteit. Daarnaast is dit deels cultureel bepaald. Dominantie, kracht en gemakkelijke kleding worden in westerse culturen vaak als typisch mannelijk gezien, en zachtheid, zorg en gedetailleerde kleding als vrouwelijk.
In het kort
Geslacht
Sekse en geslacht gaan over de lichamelijke kenmerken van het man- en vrouw-zijn. Bij je geboorte wordt je geslacht vastgesteld.
Iemand die geboren wordt met een vagina krijgt een V van vrouw op hun geboorteakte.
Iemand die geboren wordt met een penis krijgt een M van man op hun geboorteakte.
Sommige mensen worden geboren met vrouwelijke én mannelijke kenmerken.
Seksualiteit
Dit gaat over je seksuele gevoelens, gedachten, aantrekkingskracht en gedrag ten opzichte van andere mensen. Je kan je onder andere identificeren als heteroseksueel, lesbisch, homoseksueel, biseksueel, panseksueel en aseksueel.
Gender
Gender is het gevoel dat elk persoon kan hebben wat betreft de eigen mannelijkheid en vrouwelijkheid.
Je genderidentiteit gaat over hoe je je voelt en welke woorden je hieraan geeft
Je genderexpressie gaat over hoe je jezelf toont aan de buitenwereld
Een genderrol gaat daarnaast over de eigenschappen, gedragingen en rolpatronen die sociaal en cultureel zijn bepaald voor verschillende geslachten.
Queer mensen zijn veel vaker depressief dan mensen die niet queer zijn. En queer mensen van kleur zijn weer vaker depressief dan witte queer personen. Het begrip intersectionaliteit helpt je dit te kunnen begrijpen. In onderstaande video leggen we uit wat het betekent.
