“Je hoeft mij niet normaal te vinden, als je maar normaal tegen me doet.” Met die woorden opende journaliste Monica Overdijkink het symposium All about transgenders, dat IDEM Rotterdam op dinsdag 27 november 2018 organiseerde in samenwerking met RADAR, InHolland, Transcafé en Eveline van de Putte. Tientallen professionals en studenten – professionals in wording – kwamen naar het symposium in hogeschool InHolland in Rotterdam om hun kennis over transgender personen te verdiepen.
“De emancipatie is nog niet klaar”
Na een korte inventarisatie van de aanwezige kennis, in de vorm van een quiz die RADAR-medewerker Delilah Sarmo presenteerde, sprak wethouder Bert Wijbenga (handhaving, buitenruimte, integratie en samenleven) de bezoekers toe. “Het hele punt van tussen man en vrouw inzitten, het niet weten, of heen en weer gaan, is buiten mijn opvoeding gebleven”, vertelde hij. “De eerste keer dat ik er mee in aanraking kwam, werd ik er onzeker van. Hoe moet je iemand aanspreken? Ik deel dit verhaal met jullie, omdat ik er inmiddels vertrouwd mee ben geraakt. Ik ben het normaal gaan vinden en vind het een heel leuk onderdeel van de samenleving. Het is fantastisch dat we in Nederland in die beweging van emancipatie zitten, maar die emancipatie is nog niet klaar.”
Geschiedenis van transgender personen
Dat die emancipatie van transgender personen nog maar net op gang komt, bleek uit de presentatie van historicus Alex Bakker. In vogelvlucht nam hij de bezoekers mee door de geschiedenis van transgender personen in Nederland. Zo werd er in de jaren zestig nog volop kritiek geleverd aan plastisch chirurgen die een operatie wilden doen voor een transgender persoon, aangezien deze mensen destijds als ‘geestesziek’ gezien werden. Sinds transgender personen steeds meer zichtbaar worden in de vorm van positieve rolmodellen en transgender kinderen op televisie hun gevoel uitleggen, is dat beeld steeds sterker veranderd.
Workshops
Nadat het plenaire gedeelte werd afgerond met een muzikaal intermezzo van zangeres Janine, namen de bezoekers deel aan verschillende workshops. Bij aanvang schreven de deelnemers zich in voor de workshop van hun voorkeur.
Veiligheid en transgenders
Tijdens de workshop ‘Veiligheid en transgenders’ bespraken Sigrun Scheve, coördinator van de veiligheidsalliantie Natuurlijk Samen namens RADAR/Art. 1, en Iris Bekker, voorzitter Politie Roze in Blauw, de veiligheidsissues waar transgender personen tegenaan lopen. Meer dan anderen krijgen zij namelijk te maken met scheldpartijen, overlast, pesterijen en bedreiging. In Rotterdam is in 2017 de lhbti-veiligheidsalliantie ‘Natuurlijk Samen’ opgericht om samen met regionale en lokale partners hier verandering in te brengen.
Bi-culturele transgenders
Olave Basabose verzorgde de workshop over bi-culturele transgender personen. Tijdens haar workshop werd belicht tegen welke zaken vrouwen, niet-witte mannen en transgender personen aanlopen, waarna ze dieper in ging op de intersectionele dynamiek van leven en overleven onder verschillende vormen van onderdrukking. Hoe kruisen bijvoorbeeld racisme en transfobie elkaar?
Transgender sekswerkers
Evelien Lagendijk en Marjan Both van de afdeling Prostitutie Maatschappelijk Werk van Humanitas Expertisecentrum Seksualiteit Sekswerk en Mensenhandel bespraken de doelgroepen aan wie zij hulpverlening bieden. Zij geven onder meer ondersteuning aan sekswerkers die uit het vak willen stappen. Tijdens de workshop werden diverse casussen besproken.
Transgender zijn en geloof
Kun je gelovig zijn als transgender? Is het mogelijk om lid te zijn van een kerk als je transgender persoon bent? Zijn er manieren waarop transgender personen kerken uitdagen om ook in transitie te gaan? Deze en andere vragen werden besproken met Jolanda Molenaar, die opgroeide in een orthodox-christelijk milieu.
Transgender personen en werk en inkomen
De workshop van Jenna Ruiter richtte zich op kennis en attitudeverandering over genderdiversiteit. Deelnemers aan deze workshop bespraken de problemen waar transgender personen op de arbeidsmarkt tegenaan liepen. De workshop eindigde met foto’s van transgender en gender non-conforming personen waarbij de deelnemers testten hoe goed de informatie is blijven hangen.
Transgender ouderen
Hoewel de aandacht voor en acceptatie van transgender personen over het algemeen toeneemt, blijft genderdiversiteit onder ouderen onderbelicht. Auteur Eveline van de Putte, die hier een boek over schreef, nam de deelnemers van deze workshop mee in de leefwereld van deze ouderen. Ze vormen een interessante groep pioniers die antwoorden zochten op hun vragen, zonder dat er voorbeelden waren.