Hoe denken Rotterdammers over ‘echte mannen’? Miss Mengelmoes zocht het uit. Samen met haar collega’s Ylaysa Harris en Linda van der Heijden maakte Britt Boeddha een vierdelige videoserie en organiseerde een succesvol evenement. In aanloop naar het Kennisatelier Mannenemancipatie van IDEM Rotterdam op 21 juni aanstaande vertelt Boeddha over spierbundels versus lichtgewichten, huilende mannen en de ingrijpende rol van sociale druk.
“Sinds de geboorte van mijn zoon zeven maanden geleden, denk ik vaak na over wat ik aan hem wil overdragen. Ik wil hem laten zien dat er ruimte is, bijvoorbeeld voor zijn tranen. Hem meegeven dat hij later niet de kostwinner móét zijn. Ook richting mijn nichtjes probeer ik erop te letten dat ik niet alleen hun schattigheid benoem, maar ook enthousiast zeg: ‘wat ben je stoer!’. Dat is voor mij waar het om gaat bij emancipatie: gelijkheid tussen mannen en vrouwen. Dat je als man zorgzaam en gevoelig kan zijn, en als vrouw assertief of zelfs dominant. En dat deze eigenschappen je niet belemmeren in je streven om het beste uit jezelf te halen. Je mag juist jezelf zijn.”
Project ‘Echte Mannen’
“In 2017 startten we met Miss Mengelmoes een project over ‘echte mannen’. We zagen dat vrouwenemancipatie een onderwerp is dat erg leeft, zeker nu popsterren zich hierover uitspreken. Wij hadden zoiets van: hoe zit het dan met de mannen? We denken namelijk dat gelijkwaardigheid tussen mannen en vrouwen alleen kan ontstaan als mannen ook emanciperen.”
“Met steun van de gemeente Rotterdam onderzochten we hoe Rotterdammers denken over mannelijkheid. Vinden zij dat mannen mogen huilen of worden ze hier ongemakkelijk van? Wie moet er geld in het laadje brengen? Hoe reageren ze op mannen in een rok? En ben je een ‘betere’ man als je gespierd bent of juist niet?”
“Op straat interviewden we mannen en in de studio diepten we deze gesprekken uit met een aantal mannen en vrouwen tussen de 20 en 35 jaar. Jongvolwassenen met verschillende migratieachtergronden, religieuze overtuigingen en seksuele voorkeuren hebben meegedaan aan de gesprekken. Voor het offline evenement werkten we samen met de voetbalclub Antibarbari. Het was erg leuk om op die manier met mannen, die doorgaans niet vaak bij dit onderwerp stil staan, over mannelijkheid en sociale druk te praten.”
Zoektocht
“Het valt op dat Rotterdamse mannen bezig zijn met een zoektocht. Enerzijds vinden de mannen dat een vrouw ook kostwinner zou kunnen zijn. Dat een man eigenlijk wel mag huilen. Of dat het om het even is wie het drankje betaald op de eerste date. Anderzijds zeiden de mannen ook dat ze een grote sociale druk voelen. Ze hebben het idee dat de omgeving van hen verwacht ‘galant’ te zijn als man. Het gevolg is dat de mannen zich vaak gedragen naar de maatschappelijke verwachtingen, ook al denken ze er zelf eigenlijk anders over.”
Spierbundels
“De verschillen tussen gespierde en minder gespierde mannen valt ook op. Juist de spierbundels zeiden het niet belangrijk te vinden dat mannen er op een bepaalde manier uitzien. Mannen die minder gespierd waren zeggen juist dat zij een maatschappelijke druk ervaren als het gaat om hun uiterlijk: zij hebben het idee dat mensen denken dat ‘echte mannen’ gespierd en sportief zijn.”
Samenwerking
“Veel mensen denken dat emancipatie niet meer nodig is. Maar als je naar mannenemancipatie kijkt, dan zie je dat er nog veel te winnen is. Dat je als man wel zou willen huilen, maar denkt dat het niet mag… Dat is eigenlijk best wel erg. De bijeenkomst die IDEM Rotterdam over mannenemancipatie organiseert, is daarom belangrijk.”
“De video’s die wij hebben gemaakt, zijn een mooie aanleiding om bijeenkomsten te organiseren. We willen graag samenwerken met onderwijsinstellingen of sportverenigingen om het gesprek voort te zetten en de bewustwording te vergroten. Er liggen nu kansen. Rotterdamse mannen zijn nu echt bezig met een zoektocht om hun rol te vinden in het emancipatieproces.”
Meer weten
Lees het Stadsbeeld Emancipatie van IDEM Rotterdam of bekijk de video’s van Miss Mengelmoes hieronder.
De Kennisateliers zijn besloten bijeenkomsten voor professionals en andere netwerkpartners van IDEM Rotterdam. Wil je je bij dit netwerk aansluiten? Stuur dan een bericht naar info@idemrotterdam.nl.
155 jaar geleden, in 1863, kwam er formeel een einde aan de slavernij in Nederland. Rotterdam staat hierbij uitgebreid stil met een ‘Keti Koti’-maand
De herdenking van de slachtoffers van de trans-Atlantische slavenhandel en slavernij in de voormalige Nederlandse koloniën vindt plaats op 30 juni bij het slavernijmonument op de Lloydkade. Onder andere burgemeester Aboutaleb zal hier een krans leggen. De afschaffing van de slavernij wordt ook gevierd. Dat gebeurt op 1 juli met de Bigi Spikri en het Keti Koti Festival in het wijkpark aan de West-Kruiskade. Verder worden er onder de noemer van Keti Koti Rotterdam nog tal van andere activiteiten georganiseerd, zoals een historisch Wel en Wee Cafe, boekenprogramma, filmvertoning en een speciale kerkdienst.
[vc_row][vc_column][vc_column_text]“Ik was 65 en direct een oude dame, terwijl ik ook graag een dame van 30 of 40 had willen zijn”. Aan het woord is Sofie, een van de transgenderouderen die hun verhaal vertellen op het mini-symposium Nieuwe Namen, dat 24 mei 2018 plaatsvindt in Rotterdam. Professionals, transgenderouderen en andere belangstellenden wisselen een middag lang kennis uit over de positie van transgenderpersonen en -ouderen in het bijzonder, met als grand finale de presentatie van het boek Nieuwe Namen van Eveline van de Putte.
Jazzclub Bird barst zo’n beetje uit zijn voegen vanwege de belangstelling. Rotterdamse professionals, transgenderouderen en andere belangstellenden nemen plaats op de houten banken. De sfeer is er een van oude bekenden onder elkaar. Er wordt veel begroet, gezwaaid en geroepen. Abigail I. Norville is uitgenodigd voor het openingswoord. De directeur HR, Communicatie en Juridische Zaken van de gemeente Rotterdam laat weten dat ze de doelgroep niet persoonlijk kent. “Ik weet wel wat het is om er niet bij te horen”, zegt ze en vertelt over haar “liefdevolle strijd voor een inclusieve gemeente Rotterdam.”
Rand van de samenleving
Pervers, gestoord en in het beste geval een diepgewortelde waan. Het zijn enkele kwalificaties die aangeven hoe vlak na de Tweede Wereldoorlog over transgenderpersonen werd gedacht, schetst historicus Alex Bakker. Voor openlijke transgenderpersonen was alleen plaats aan de rand van de samenleving, een normaal leven zat er niet in. In de jaren zeventig begon de beeldvorming te veranderen, mede onder invloed van de arts Otto de Vaal, die aan de wieg stond van de transgenderzorg. 2014 noemt Bakker het kanteljaar. Door de invoering van de transgenderwet hebben veel transgenderpersonen hun geslachtsregistratie laten wijzigen en kwam er ook meer publieke belangstelling.
Zoeken naar ware identiteit
Ontwikkelingspsycholoog Thomos Wormgoor, die zichzelf introduceert met “ik was 31 jaar vrouw en 31 jaar man”, houdt een warm pleidooi voor psychologische hulp. Aan de hand van verschillende cases laat hij zien welke obstakels transgenderpersonen kunnen tegenkomen bij de zoektocht naar hun ware identiteit of de vormgeving daarvan. Dat kan al op jonge leeftijd beginnen: “Kinderen zijn zich al heel bewust van verwachtingen van de buitenwereld. Als dit niet klopt met je eigen gevoel, kan verwarring en onzekerheid bestaan. Het geeft een kras op het zelfbeeld, waardoor een ontwikkelingsrisico ontstaat.”
Hoe veilig is Rotterdam
In het panelgesprek gaat het onder andere over de vraag hoe veilig Rotterdam is voor transgenders. Iris van der Graaf van het Transcafé: “Rotterdam is een veilige stad, maar heeft ook een minder prettige kant.” Een agente van Roze in Blauw roept op om incidenten te melden. “Meldingen die we binnenkrijgen zijn heel heftig, maar we ontvangen er weinig. We proberen de drempel om te melden laag te houden. Sommige collega’s kunnen weleens onhandig reageren, maar je kunt altijd bij Roze in Blauw terecht.”
Transitieverlof?
Volgende vraag: moet er zoiets komen als transitieverlof? “Ja”, zegt Elise van Alphen, directeur van Transgender Netwerk Nederland. “Het zou goed zijn als er financiële compensatie komt voor mensen die in transitie gaan en dat ze verlof krijgen om goed te herstellen. Op dit moment is er veel onduidelijkheid, vaak worden ze ontslagen of weggepest.”
Over de toekomst van transgenderouderen zijn de meeste panelleden positief, al valt er nog genoeg werk te verzetten. Dinah de Riquet van Trans United hoopt op een buddysysteem, waarbij jongeren ondersteuning bieden aan transgenderouderen.
Levensverhalen
Auteur Eveline van de Putte (links) en haar vrouw Haydi Cameron.
De presentatie van het boek Nieuwe Namen is waar veel aanwezigen op hebben gewacht. Auteur Eveline van de Putte heeft de levensverhalen van transgenderouderen opgetekend. Transseksuelen, travestieten, crossdressers, transvrouwen en transmannen vertellen openhartig over hun zoektocht naar hun ware identiteit en het proces van eindelijk zichzelf worden. Van andere transgenderouderen maakte Van de Putte samen met Erik Alkema videoportretten. Enkele geportretteerde en geïnterviewde transgenderouderen zitten in de zaal. Ze luisteren aandachtig als Eveline zich een ware verhalenverteller toont en haar boek introduceert met een verhaal over een Indianenjongen met een moederhart. Na het officiële programma groeit de rij voor de tafel waar Eveline signeert in rap tempo.
Schipbreuk
“Het zijn vooral de jonge transgenders die in de media aan het woord komen en praten over hun transitie, merkt Paula Vennix van de vereniging Gender Diversiteit op. “Terwijl het de ouderen zijn die een levensverhaal hebben te vertellen. Zij hebben moeten knokken tegen jaren van onbegrip en discriminatie. De succesvolle transgenderpersonen wisten tussen de klippen door te laveren. Andere leden schipbreuk, hen zien we niet terug in dit boek.”
Voor lhbti’ers (lesbische vrouwen, homoseksuele mannen, biseksuelen, transgenderpersonen en mensen met een intersekseconditie) heeft Rotterdam een groot aantal gespecialiseerde voorzieningen. Maar lang niet altijd weten lhbti’ers of hulpverleners de weg te vinden. Bureau voor gelijke behandeling RADAR heeft daarom in opdracht van de gemeente Rotterdam de Roze Sociale Kaart Rotterdam ontwikkeld, die 17 mei feestelijk wordt gelanceerd tijdens de Rotterdamse IDAHOT-bijeenkomst in Kantine Walhalla.
De Roze Sociale Kaart Rotterdam is een handige website die lhbti’ers de weg wijst naar plekken in de stad waar ze elkaar kunnen ontmoeten en naar organisaties die gespecialiseerde hulp, ondersteuning en deskundigheid bieden. Alle organisaties in de stad die zich (mede) richten op lhbti’ers krijgen een plek op de Roze Sociale Kaart Rotterdam: van sportclub Ketelbinkie, Roze in Blauw, COC Rotterdam tot The Hang-Out 010. Waar bepaalde relevante vormen van dienstverlening ontbreken in Rotterdam is gezocht naar organisaties buiten de stad om het aanbod zo compleet mogelijk te maken.
Makkelijk zoeken
De Roze Sociale Kaart Rotterdam laat in een oogopslag zien waar je de organisaties kunt vinden in de stad. Bezoekers kunnen zoeken in categorieën als vrije tijd, veiligheid, gezondheid en belangenorganisaties. Je kunt de kaart vinden op www.rozesocialekaartrotterdam.nl. De kaart is vaak ook te vinden via de websites van de in de kaart opgenomen organisaties.
Voor de start van de Roze Sociale Kaart Rotterdam zijn een groot aantal organisaties benaderd. De kaart zal blijvend worden bijgewerkt en verfijnd. Rotterdamse organisaties met een gespecialiseerd aanbod voor lhbti’ers, die nog niet zijn vermeld, kunnen contact opnemen met RADAR, tel 010 411 39 11 of e-mail: info@radar.nl
Feestelijke lancering
De Roze Sociale Kaart Rotterdam wordt gelanceerd op 17 mei, de Internationale dag tegen Homofobie, Bifobie en Transfobie. Plaats van handeling is de IDAHOT-bijeenkomst in Kantine Walhalla aan de Veerlaan 11.
