Bij Stichting BONT vond op 9 juni 2016 het eerste Kennisatelier Discriminatie van IDEM Rotterdam plaats. De deelnemers gingen met elkaar in gesprek over arbeidsmarktdiscriminatie, de positie van jongeren in de stad, sociaal-economische ongelijkheid en tal van andere signalen van discriminatie. Ook het werk van gastgever Stichting Bont kwam aan de orde: “werken, logeren en beleven” voor jongeren met een verstandelijke beperking. Hieronder lees je een kort verslag van deze bijeenkomst.

Wat is een kennisatelier en wie doen eraan mee?

De IDEM Kennisateliers zijn terugkerende bijeenkomsten over een van de vier IDEM-thema’s: integratie, discriminatie en (lhbt-) emancipatie. Organisaties uit de stad komen bij elkaar om belangrijke onderwerpen te agenderen, gezamenlijk oplossingen te bedenken en tot concrete acties te komen. Hierbij staan dialoog, uitwisseling en kennisoverdracht centraal.

De deelnemers aan het Kennisatelier Discriminatie zijn afkomstig van verschillende Rotterdamse en landelijke organisaties die zich direct en indirect bezighouden met gelijke behandeling, discriminatie en uitsluiting. Bijna alle deelnemers hebben voorafgaand aan het Kennisatelier een gesprek met een IDEM-netwerker gevoerd om te onderzoeken wat het gedeelde belang in samenwerking is en welke signalen ingebracht kunnen worden.

Omdat het onderwerp discriminatie breed in de samenleving speelt en veel verschillende doelgroepen raakt, is ook de groep deelnemende organisaties erg divers. De volgende organisaties waren vertegenwoordigd: Stichting Bont (als gastgever), de politie, Humanitas, Dona Daria, Sociale Alliantie Rotterdam, RADAR, Diversiteit in Bedrijf, de Vereniging van Gehandicaptenorganisaties Rotterdam, Nationaal Programma Rotterdam Zuid, Humanitas, expertisecentrum Pluspunt en de gemeente.

Wat is er besproken?

Na een inleiding over het werk van IDEM Rotterdam, gaf Gregor Walz (coördinator onderzoek bij IDEM Rotterdam) een presentatie over de signalen van discriminatie die vanuit netwerkgesprekken, een brainstorm bij de lancering van IDEM Rotterdam en uit de beschikbare literatuur naar voren komen.

Discriminatie op de Rotterdamse arbeidsmarkt passeerde de revue, net als de zwartepietendiscussie, de lage bereidheid om discriminatie te melden, de situatie van asielzoekers en vluchtelingen in Rotterdam en het gebrek aan beleid ten aanzien van deze groepen. Ook het bredere thema armoede werd aangekaart. Hoewel armoede geen reguliere discriminatiegrond is, leidt het ook tot uitsluiting en raakt zo de kern van ongelijkheid in de stad. Het effect van het gemeentelijk beleid is dat het uitsluiting vaak versterkt, menen sommige netwerkpartners.

Voor discussie zorgde de aanpak van institutioneel racisme in Rotterdam die tijdens de brainstormsessie bij de lancering van IDEM Rotterdam als aandachtspunt naar voren was gebracht. Institutioneel racisme verwijst naar de structurele verwevenheid van racisme met organisaties, wetten, structuren en tradities van de Nederlandse en Rotterdamse samenleving. Volgens dit perspectief is racisme dan ook niet te verklaren (en te bestrijden) aan de hand van individuele keuzes en incidenten. Wat voor de één een belangrijk analytisch uitgangspunt is bij de bestrijding van racisme, is voor de ander echter te specifiek en gefocust, doordat andere vormen van uitsluiting en de mensen die daarmee te maken hebben, te veel buiten beeld blijven.

Daarnaast werd het algemene beeld aangevuld met specifieke signalen over de situatie van mensen met een beperking in Rotterdam. Ook werd ingegaan op de mogelijkheden die de ratificatie van het VN-Verdrag inzake de rechten van personen met een handicap biedt om de gelijke rechten van mensen met een beperking daadwerkelijk in de praktijk te brengen en desnoods af te dwingen. Dat leidde direct tot de vraag wat we, als organisaties of individuen, eigenlijk wel kunnen doen om bepaalde vormen van discriminatie aan te pakken. Al helemaal als het gaat om politieke besluiten die discriminatie tot gevolg kunnen hebben, zoals de Rotterdamwet.

Wie was de gastgever?

Net als alle IDEM Kennisateliers vond ook deze bijeenkomst plaats bij een gastgever: op de locatie van Stichting BONT (http://www.stichtingbont.nl/) in de Frits Ruysstraat in Rotterdam-Oost. De stichting presenteerde haar werk op enthousiasmerende en prikkelende wijze. Voor de doelgroep jongeren van 12 tot 30 jaar met een ernstige tot matige verstandelijke beperking, werkt de stichting aan het volgende ideaal: “jongeren met een beperking samen met leeftijdsgenoten de wereld laten ontdekken”. En dat doen ze op drie domeinen: werken, logeren en beleven.

Het werken – daar konden de deelnemers van het Kennisatelier al direct de vruchten van plukken: de jongeren van BONT zorgden voor koffie, thee, apple crumble en lunch tijdens de bijeenkomst. BONT is steeds op zoek naar klusjes en opdrachten voor de jongeren en deed ter plekke een oproep om ze in te schakelen waar het kan. Ook het logeren was zichtbaar, want op de plek waar het Kennisatelier plaatvond, zijn ruimtes en kamers voor jongeren beschikbaar. Op dezelfde dag was bovendien een groepje jongeren op weg naar de Efteling in het kader van ‘beleven’. Er was duidelijk veel bewondering en waardering bij de aanwezigen voor de bijzondere werkwijze van BONT waarbij studenten zorgen en zorgdragen voor de jongeren.

Hoe gaat het verder?

Het doel van dit eerste Kennisatelier was het bepalen van een gezamenlijke agenda voor de komende twee jaar. Door middel van een brainstormoefening in kleinere groepen gingen de deelnemers met elkaar aan de slag om hun behoeften, prioriteiten en doelstellingen op elkaar af te stemmen. Dit leidde weliswaar niet tot een kant-en-klaar werkplan, maar er waren opvallend veel overeenkomsten tussen de verschillende groepen wat betreft de volgende aandachtspunten en onderwerpen:

  • Het gebrek aan diversiteit (qua afkomst, gender, leeftijd etc.) in het Rotterdamse stadsbestuur is een aandachtspunt.
  • De situatie van jongeren met een migratieachtergrond, met name op de arbeidsmarkt maar ook breder, is een centraal thema waar organisaties gezamenlijk aan willen werken.
  • Deelnemers willen samen op zoek naar vernieuwende mogelijkheden om armoede in de stad en de daaruit voortkomende uitsluiting aan te pakken.
  • Bovenal willen de Kennisatelierpartners positieve verhalen – van projecten, maar ook van individuele personen – met elkaar delen en naar voren brengen. Als inspiratie en als tegenhanger van negatieve beeldvorming.

Deze en andere punten die in deze werksessie naar voren zijn gebracht, worden de komende tijd door IDEM Rotterdam uitgewerkt in een actieprogramma waarmee dit Kennisatelier in 2016 en 2017 aan de slag gaat.

Bekijk de foto’s van het Kennisatelier op onze Facebookpagina.