Verslag bijeenkomst ‘Stop Femicide’ op Internationale Dag tegen Geweld tegen Vrouwen

door | nov 30, 2022 | Algemeen

Rotterdam kleurde oranje op 25 november 2022. Niet omdat het Nederlandse mannenteam in het WK speelt, maar vanwege Orange the World, de campagne tegen geweld tegen vrouwen. In Nederland wordt iedere acht dagen een vrouw vermoord door haar partner of ex-partner. Een op de drie vrouwen heeft geweld in haar leven meegemaakt. Voor dit enorme maatschappelijke probleem kan er niet genoeg aandacht zijn.

Kunstenaars Lise Sore en Vladimir Radujkov.

Ruim vijftig professionals, vrijwilligers en andere geïnteresseerden kwamen op vrijdagavond 25 november 2022 naar De Achtertuin in Rotterdam-Kralingen. Daar vond de bijeenkomst plaats die werd georganiseerd door IDEM Rotterdam, Dona Daria, Arosa, UN Women, Soroptimisten, Zonta, CBK, Neon, Gemeente Rotterdam, GAEA, Frouwenfonds, Counterbodies en De Achtertuin. Temidden van prachtige en aangrijpende kunstwerken – van expliciete tekeningen tot een cirkel van aarde met witte handschoenen – kregen verschillende sprekers het woord.

Karin Oppelland

IDEM-netwerker Karin Oppelland opende de bijeenkomst en vertelde over de activiteiten die eerder op de dag al hadden plaatsgevonden. Zo was er onder meer een demonstratie en een voorvertoning van de documentaire Belaagd, waarin Nederlandse vrouwen vertellen over aanranding, seksuele intimidatie en geweld. De documentaire is vanaf 9 december online te zien.

Macht en onmacht

Vervolgens vertelde Daniëlle den Hollander van Dona Daria, een van de andere organisatoren, over de verschillende aanpakken tegen geweld tegen vrouwen. Den Hollander benadrukte het belang van dialogen en gastlessen over dit thema. Zo geeft Dona Daria op scholen onder meer les over macht en onmacht. Ze deelde tevens een aangrijpend persoonlijk voorbeeld: dankzij de hulp van haar en Dona Daria kon worden voorkomen dat een 25-jarige vrouw in handen viel van loverboys.

Van links naar rechts: Nabil Thikdousset, Vladimir Radujkov, Conny Stroet en Daniëlle den Hollander.

De Soroptomisten/Zonta zijn vrouwenserviceclubs die zich gezamenlijk ervoor inzetten dat meisjes en vrouwen wereldwijd, met de campagne ‘Orange the World’ zich kunnen ontwikkelen in vrijheid. Conny Stroet was geschrokken van het aantal vrouwen dat geweld meemaakt en gedood wordt door een partner of ex-partner. Maar hoeveel vrouwen, vroeg ze zich af, zouden er indirect vermoord worden? Bijvoorbeeld als ze zelfmoord plegen of ernstig ziek worden door alle stress die er bij dit geweld komt kijken?

Politieke lichamen

Vladimir Radujkov vertelt over de kunstwerken waartussen we ons bevinden. De werken van hem en Lise Sore gaan allemaal over het menselijk lichaam. ‘En lichamen kunnen politiek zijn’, zegt hij. Na afloop van de bijeenkomst zijn de aanwezigen van harte uitgenodigd om de kunstwerken beter te bestuderen tijdens de opening van de expositie Counterbodies.

Spokenwoordartiest Nabil Thikdousset is in zijn jeugd getuige geweest van ernstig geweld door zijn vader tegen zijn moeder. Hij begrijpt dat kinderen daardoor woede overnemen, omdat ze nooit geleerd hebben hoe ze met emoties moeten omgaan. ‘Ik denk dat mannen mannen moeten helen’, zegt hij. ‘Onder de woede schuilt angst, verdriet en pijn. We moeten ze toestaan om die pijn te mogen voelen.’ Eerder maakte Thikdousset een voorstelling over de ervaringen uit zijn jeugd. Voor deze bijeenkomst maakte hij een nieuwe bijdrage, ‘Dienstbaarheid’ , over het perspectief van zijn moeder, die ‘een figurant in haar eigen film is’.

Persoonlijke verhalen

Tijdens een korte pauze konden de deelnemers met elkaar kennismaken en een kopje koffie of thee nemen. ‘Wat betekent femicide voor jou?’, was de vraag waarover ze in gesprek gingen.

Na de pauze vertelde Demi Snikker haar persoonlijke verhaal. Toen het bedrijf van haar vader failliet ging, in haar kinderjaren, werd de situatie thuis onveilig. Door de financiële problemen kwam de gewelddadige kant van haar vader aan het licht. Haar moeder kreeg een depressie en Demi en haar zussen stonden er alleen voor. Het contact met haar zussen verslechterde toen Demi afstand nam van haar vader. Nog altijd heeft het trauma invloed op haar, maar inmiddels heeft ze er motivatie uit kunnen halen om anderen te helpen. Bij Stichting Fier helpt ze andere vrouwen die in een soortgelijke situatie zitten.

Demi Snikker

Slachtoffer device

Medewerkers van Stichting Arosa gaven een inkijkje in de verschillende aanpakken die er zijn als een vrouw hulp zoekt. Er wordt vooral gekeken naar de behoefte van de vrouw zelf, zo kan het ook zijn dat het stel bij elkaar wil blijven maar het geweld wil stoppen. Toch wordt er in de meeste gevallen opvang gezocht, dat kan voor zowel de vrouw als de man zijn. Er loopt namelijk een pilot met de opvang van mannen: als zij een huisverbod krijgen worden ze vaak alleen maar bozer. Door hen opvang te bieden, kan dit in betere banen geleid worden.

Stalking is een belangrijke aanwijzing voor femicide, vertelden de twee hulpverleners. In 2022 zijn tot nu toe in Rotterdam en omgeving 126 alarmknoppen uitgedeeld aan vrouwen die door hun ex-partner belaagd worden. Nieuw is het Slachtoffer Device. Daarbij is de alarmknop van de vrouw gekoppeld aan een enkelband van de dader. Zodra de dader binnen 1 kilometer afstand van de vrouw komt, gaat er een melding naar reclassering en wordt de politie ingeschakeld. Arosa nodigt alle professionals die meer willen weten of casussen willen bespreken op om contact op te nemen met Arosa. 

Humor als middel

Aanpak van een heel andere orde is die van Eloah Udenhout. Deze comedian en televisiemaker geeft ook trainingen aan vrouwen die geweld hebben meegemaakt. Volgens haar kan humor een hele belangrijke rol spelen bij de verwerking van opgelopen trauma. Daarnaast benadrukt ze dat geweldplegers vaak zelf slachtoffer zijn geweest: hurt people hurt people. ‘Kinderen doen niet wat we zeggen, ze doen wat ze zien.’ In dit interview met IDEM Rotterdam vertelt ze meer over haar weerbaarheidstrainingen.

Eloah Udenhout

Als kers op de taart droeg spokenwoordartieste Jowi Kemper drie stukken voor die raakten aan het thema. Een ervan was een brief aan haar toekomstige dochter, mocht ze die krijgen, waarin ze vertelt over de sterke vrouwen uit haar familiegeschiedenis.

Jowi Kemper

Lees-, Kijk- en Luistertips