IDEM Rotterdam voert van juli 2022 tot en met maart 2023 onderzoek uit naar diversiteit en inclusie binnen het voortgezet onderwijs in Rotterdam. Op deze pagina lees je meer over de achtergrond en doelstelling van dit onderzoek.
Achtergrond
De laatste jaren is er veel aandacht voor segregatie en kansenongelijkheid in het onderwijs. De verschillen tussen de kansen van leerlingen worden groter, waarbij vooral opleidingsniveau en inkomen van ouders van invloed zijn.[1] Aan de andere kant is er binnen de maatschappij als geheel steeds meer noodzakelijke aandacht voor diversiteit en inclusie en het tegengaan van (institutionele) uitsluiting. Onderwijs is zeer bepalend voor de verdere mogelijkheden die mensen hebben in de maatschappij. Daarom onderzoekt IDEM hoe middelbare scholen in Rotterdam aandacht besteden aan diversiteit en inclusie. Op welke manieren investeren middelbare scholen in inclusie en daarmee in kansengelijkheid? Welke succesverhalen hebben scholen als het gaat om diversiteit en inclusie? En welke uitdagingen komen zij tegen? Oorspronkelijk gaat inclusie over het meedoen en erbij horen van mensen met een beperking, maar de betekenis van dit begrip is inmiddels verbreed. Met inclusie bedoelen wij een omgeving waarin elke leerling en elke medewerker zich optimaal kan ontwikkelen, ongeacht (culturele) achtergrond, huidskleur, gender, seksuele gerichtheid, beperking en sociaaleconomische status.
De gemeente Rotterdam zet zich maximaal in voor een veilige school/werkomgeving voor leraren en leerlingen, waar docenten en leerlingen zichzelf kunnen zijn.[2] Voor de ontwikkelkansen van Rotterdamse jongeren is het van groot belang dat zij zich (op een positieve manier) gezien voelen, ervaren dat zij onderdeel zijn van de schoolsamenleving en hun talenten kunnen ontplooien. Een discriminatievrije leeromgeving is hiervoor essentieel. Daarnaast is het bijvoorbeeld van belang dat docenten voldoende aansluiten bij de (basis)kennis van leerlingen. Hoe groter de verschillen tussen de (culturele) achtergronden van leerlingen zijn, hoe groter de uitdaging is voor docenten. Ook representatie is belangrijk voor inclusie, dus de mate waarin leerlingen zich herkennen in de docenten en in personages in het lesmateriaal.[3]
Doelstelling onderzoek
Inzicht geven in de wijze waarop Rotterdamse scholen in het voortgezet onderwijs investeren in diversiteit en inclusie in het onderwijs.
Opzet
Allereerst interviewen wij een aantal experts met veel kennis en ervaring over diversiteit en inclusie in het onderwijs. Op basis van deze gesprekken in combinatie met literatuuronderzoek formuleren wij aandachtspunten voor inclusief onderwijs. Vervolgens onderzoeken wij bij middelbare scholen in Rotterdam, op welke manier er wordt geïnvesteerd in deze aandachtspunten voor inclusief onderwijs. Wij analyseren hierbij onder andere de visie en beleid en interviewen medewerkers.
De onderzoeksresultaten worden verwerkt in een dossier op de website, waarvan verschillende toegankelijke publicaties onderdeel zijn. Een belangrijk onderdeel hiervan zijn aanbevelingen voor middelbare scholen en voor de gemeente.
Looptijd
Dit project loopt van juli 2022 tot en met maart 2023.
Financiering
Dit onderzoek wordt gefinancierd door de gemeente Rotterdam.
Onderzoeksteam
Bauke Fiere, Inte van der Tuin en Teuntje Vosters
Deelnemen of meer informatie?
Wil jij aan dit onderzoek bijdragen? Deelnemen kan als volgt:
- Ben je werkzaam in het Rotterdamse voortgezet onderwijs en wil je jouw kennis en ervaringen over het onderwerp diversiteit en inclusie delen in een interview van maximaal 1 uur? Neem contact op met Bauke Fiere, via b.fiere@radar.nl of op 06 – 11 88 40 32. Alle gesprekken worden anoniem verwerkt.
Of wil je meer informatie over dit onderzoek, mail of bel dan met Bauke Fiere via b.fiere@radar.nl of 06-11884032.
[1] Zie onder andere onderzoeksresultaten van de Erasmus School of Economics, openbaar in de Kansenkaart: https://kansenkaart.nl/klasouderslaaginkomen#6.17/52.307/4.453 Artikel Volkskrant over hoe vroeg verschillen ontstaan: https://www.volkskrant.nl/kijkverder/v/2021/hoe-ongelijkheid-zich-in-de-eerste-levensjaren-aftekent/
[2] Staat in het coalitieakkoord van het nieuwe college van B en W: https://www.rotterdam.nl/bestuur-organisatie/college-van-benw/Een-Stad_Coalitieakkoord-2022-2026-Rotterdam.pdf
[3] Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt bijvoorbeeld dat de prestaties van leerlingen worden beïnvloed door de mate van herkenning en door mogelijk impliciet gecommuniceerde negatieve stereotypen, zoals het stereotype dat vrouwen minder goed zijn in exacte vakken. Zie een artikel over de belangrijkste resultaten van onderzoek van Judi Mesman: https://www.universiteitleiden.nl/nieuws/2019/11/onderzoek-schoolboeken-judi-mesman