Hoe ga ik op een inclusieve manier om met polyamorie?
Polyamorie in het kort
Polyamorie betekent letterlijk: meerdere liefdes. Polyamoreuze mensen kunnen op meerdere mensen tegelijkertijd verliefd zijn. Vaak hebben ze daardoor meerdere romantische relaties tegelijk, met instemming van al hun partners. Dit is dus niet hetzelfde als vreemdgaan.
Er zijn veel vormen van polyamorie. Een paar mogelijke voorbeelden:
- Drie mensen hebben allemaal relaties met elkaar. Ze wonen allemaal in hetzelfde huis, delen hun financiën, en zorgen samen voor de kinderen.
- Een man heeft meerdere wettelijke vrouwen, die elkaar als zussen behandelen.
- Een vrouw heeft een man en nog een andere romantische partner. De man en de andere partner zijn goed met elkaar bevriend, en zij hebben zelf ook verdere partners.
- Iemand heeft meerdere romantische partners, die elkaar niet goed kennen, maar die van elkaars bestaan afweten en dit prima vinden.
Er zijn nog veel meer variaties. Polyamorie kan veel vormen hebben, en in elke samenstelling geven de mensen zelf betekenis aan hun relaties.
In de praktijk
Polyamoreuze mensen maken veel uitsluiting mee in de maatschappij. Zo krijgen zij vaak het stigma te horen dat zij seksueler zouden zijn dan andere mensen. Of dat zij vreemd zouden gaan. Ook is er het misverstand dat er bij polyamorie sprake zou zijn van dwang.
Bij een inclusieve benadering is het belangrijk om je bewust te zijn van zulke stigma’s. Overleg daarom waar mogelijk met polyamoreuze mensen over wat zij zelf nodig hebben om zich welkom te voelen.
Je kan bij inclusie bijvoorbeeld denken aan:
- Alle partners gelijkwaardig uitnodigen voor een evenement.
- Alle partners meenemen in gesprekken over zorg en welzijn.
- Alle ouders van een kind bij overleggen op school betrekken, en niet alleen de wettelijke ouders.
- Bijzonder verlof op de werkvloer uitbreiden, om alle partners als naasten te tellen.
Als cliënten
Polyamoreuze cliënten bieden hun eigen perspectieven en uitdagingen in een gesprek. Zo kan het voorkomen dat iemand meerdere relaties tegelijk heeft, elk met een eigen dynamiek. Dit maakt dat eventuele therapie of begeleiding veel complexer kan zijn dan bij één enkele relatie: er zijn immers meer mensen bij betrokken, die onderling allemaal verschillende verstandhoudingen hebben.
Ook bij polyamoreuze mensen (maar niet bij alle) komt jaloezie voor. Het kan zijn dat de cliënt zich schuldig voelt bij het hebben van jaloerse gevoelens. Soms ontstaat er druk vanuit een poly-gemeenschap om jaloezie als onwenselijk te zien. Op zo’n moment kan het zijn dat de cliënt zich niet genoeg gesteund voelt door de omgeving, of zich niet “poly genoeg” voelt.
Polyamoreuze mensen voelen ook een emotie genaamd compersie (Engels: compersion). Bij compersie ontstaat er blijdschap als een partner een intieme band heeft met iemand anders. Als hulpverlener is het belangrijk om deze emotie te erkennen en valideren, en hier niet onnodig skeptisch tegenover te staan.
Een inclusieve blik
In de omgang met polyamoreuze mensen (en hun kinderen) is het belangrijk om open te blijven staan voor nieuwe informatie. De maatschappij is ten slotte continu in ontwikkeling. In dialoog met elkaar kan er wederzijds begrip ontstaan.
Merk je dat polyamoreuze mensen discriminatie meemaken? Dan kan je ervoor kiezen om voor hen op te komen. Bijvoorbeeld door het gesprek aan te gaan, en door aan te geven dat jij zelf een bondgenoot bent. Op die manier help je polyamoreuze mensen sterker in de maatschappij te staan.