Aseksualiteit in het kort

Veel mensen in de maatschappij zijn aseksueel. Dit betekent dat ze weinig tot geen aantrekking voelen naar andere mensen toe.

Aseksualiteit is een seksuele geaardheid, net zoals dat andere mensen homo, hetero of bi zijn. Het is dus geen aandoening of ziekte, maar gewoon een deel van hoe iemand is.

Denk bijvoorbeeld eens aan een heteroseksuele man. Hij voelt zich niet aangetrokken tot andere mannen. Op precies dezelfde manier voelt een aseksuele man zich ook niet aangetrokken tot andere mannen — én niet tot andere mensen.

Spectrum

Seksualiteit en seks

Aseksualiteit zit op een spectrum. Dat betekent dat sommige aseksuele mensen helemaal nooit aantrekking meemaken, en anderen af en toe, of alleen met écht de juiste persoon. Al deze ervaringen vallen onder de parapluterm aseksueel.

Sommige aseksuele mensen hebben ook geen libido: ze hebben dus geen lichamelijke seksuele gevoelens. Het kan dan voorkomen dat ze het idee van seks erg naar vinden.

Andere aseksuele mensen hebben wel een libido. Dan voelen ze dus wel zin in seks, maar geen of weinig aantrekking tot iemand anders. Het kan dan zijn dat zij seksueel contact opzoeken vanuit een andere drijfveer dan aantrekking. Libido is lichamelijk, en verschilt van aantrekking; iemand kan zich bijvoorbeeld niet aangetrokken voelen tot iemand anders, maar wel seks en verbinding willen, en dus intimiteit opzoeken op een andere basis dan seksuele aantrekking (bijvoorbeeld romantiek, vriendschap, gezelligheid of speelsheid).

In de benadering van aseksuele cliënten is het aan te raden om open te staan voor al dit soort ervaringen. Het is dus belangrijk om iemands identiteit niet zomaar in twijfel te trekken. Hoor je dat iemand aseksueel is, en tegelijk graag seks heeft? Dan is dat helemaal geen tegenstelling. Iemand kan dan seksuele contacten hebben zonder aantrekking, of met weinig aantrekking, of met de éne persoon waar wel aantrekking bij bestaat.

Romantiek

Aseksueel zijn is niet hetzelfde als aromantisch zijn. Aromantisch betekent: niet, of zelden, verliefd kunnen worden.

Iemand kan dus aseksueel én aromantisch zijn. Maar iemand kan ook aseksueel zijn zonder tegelijk aromantisch te zijn, of andersom.

Net als alle vormen van seksualiteit is dit heel individueel. Neem dus niet zomaar aan dat een aseksuele cliënt ook aromantisch is.

Uitsluiting

Aseksuele mensen maken uitsluiting mee in de maatschappij. Zo wordt hun identiteit vaak niet geloofd. Regelmatig gaan gesprekken over hun grenzen heen, bijvoorbeeld als ze steeds opnieuw worden aangemoedigd om seks te hebben, terwijl ze dit niet willen. Als hulpverlener is het belangrijk om hier rekening mee te houden, en om dit patroon te doorbreken.

Veel cliënten maken mee dat hun oriëntatie onterecht als een ziekte wordt gezien. Natuurlijk is het altijd mogelijk dat een laag libido een lichamelijke oorzaak heeft. Maar het is belangrijk om er rekening mee te houden dat aseksualiteit juist niet om libido draait, maar om aantrekking en om identiteit. Aseksualiteit is dus (net als homoseksualiteit) niet iets dat “genezen” hoeft te worden.

Een inclusieve blik

In de omgang met aseksuele mensen is het belangrijk om hun identiteit te respecteren. Het kan zijn dat de aseksuele cliënt in het dagelijks leven steeds opnieuw niet wordt geloofd. Hierdoor kan iemand angstig zijn, of in de verdediging schieten. Als professional kan je ervoor kiezen om een open gesprek aan te gaan, zonder de ervaringen van de cliënt in twijfel te trekken.

Aseksuele mensen kunnen leven met nare ervaringen. Bijvoorbeeld als iemand in het verleden over hun seksuele grenzen heen is gegaan. Omdat de seksuele grenzen van aseksuele mensen op een ander punt liggen dan bij de gemiddelde mens, kan grensoverschrijding ook anders aanvoelen. In gesprekken met aseksuele cliënten is het belangrijk om hier rekening mee te houden.

Samengevat is aseksualiteit een normale oriëntatie, die bij veel mensen voorkomt. Met een inclusieve benadering kan sociale veiligheid voor alle cliënten op het aseksuele spectrum worden gewaarborgd.

Tip: Meer lezen over aseksualiteit? De Nederlandse Organisatie Aseksualiteit heeft een schatkist aan informatie.

Een lijst met links

Meer vragen over…