Een pedagogische tik, is dat kindermishandeling? Seksuele voorlichting, vanaf welke leeftijd geef je dat aan je kinderen? En schulden, daarover praat je toch niet? Veel Rotterdammers lopen rond met dezelfde vragen of worstelen met soortgelijke problemen. Maar praten over dit soort huiselijke aangelegenheden? De vuile was buiten hangen? Dat nooit!
Het wiel opnieuw uitvinden is nergens voor nodig, als er maar over deze lastige onderwerpen gepraat durft te worden. Dat dachten Tiffany Jantji en Saadienne Conep, allebei docent op het mbo en voormalig maatschappelijk werkers. Daarom richtten ze vorig jaar Who Am I?! op, de organisatie die taboeonderwerpen op een laagdrempelige manier bespreekbaar maakt.
Taboeonderwerpen bespreekbaar maken in Rotterdam, hoe doen jullie dat?
Tiffany: Om te beginnen noemen we het geen taboeonderwerpen, want dat maakt de drempel om erover te praten alleen maar groter. We hebben het over schaamtevolle, pijnlijke of verborgen onderwerpen. We komen onder andere bij elkaar in een Huis van de Wijk, om deze onderwerpen te bespreken tijdens onze Talksessies. Ons belangrijkste doel is om mensen te laten zien dat ze er niet alleen voor staan, welk onderwerp het ook is. Bewustwording is een van onze kerndoelen.
Saadienne: We werken met vier thema’s: empowerment, discriminatie, seksualiteit en mentale gezondheid. We kiezen altijd onderwerpen die onder deze thema’s vallen, zo hoort de rolverdeling tussen mannen en vrouwen bijvoorbeeld onder het thema discriminatie. Maar het belangrijkste is dat we altijd luisteren naar de deelnemers: waar willen zij het de volgende keer over hebben?
Tiffany: In verschillende wijken wordt de nadruk gelegd op verschillende onderwerpen. In onze besloten Facebook-groep kunnen mensen onderwerpen aandragen, maar we vangen ook signalen op in de wijk zelf. Zo hebben hulpverleners aangegeven dat huiselijk geweld een relevant onderwerp is in de Tarwewijk. Op die manier kijken we waar behoefte aan is, het heeft immers geen zin om een Talksessie over onderwerpen te organiseren waar geen enkele behoefte aan is.
Hoe ziet zo’n Talksessie er dan uit?
Tiffany: We laten buurtbewoners en professionals bij elkaar komen, maar iedereen zit er als ervaringsdeskundige. Het is voor ons belangrijk dat deelnemers er niet met verschillende posities of professionele petten zitten, zodat er openlijk gepraat kan worden. Iedereen heeft met seksualiteit te maken, iedereen heeft op een of andere manier weleens met discriminatie te maken, professional of niet. Vaak denken mensen niets met het onderwerp te hebben, maar na afloop blijkt toch iedereen wel een raakvlak te hebben met het thema.
Saadienne: Kijk bijvoorbeeld naar de Talksessie over kindermishandeling. We bespraken bijvoorbeeld of een pedagogische tik wel of niet onder kindermishandeling valt. Maar er was ook iemand die als kind gekleineerd werd door zijn ouders, alleen wist hij niet dat dit onder emotionele mishandeling valt. Doordat we erover gesproken hebben, realiseerde hij zich dat het niet normaal is.
Wat doen jullie vervolgens, als een deelnemer zich realiseert dat hij of zij misschien toch een probleem heeft?
Tiffany: Tijdens de Talksessies gebruiken we verschillende werkvormen, dus het is niet alleen maar zitten en praten. Deelnemers worden bijvoorbeeld gekoppeld aan iemand die ze niet kennen, of ze krijgen een concrete opdracht. Doordat iedereen er als ervaringsdeskundige zit, komen er meestal al allerlei tips van anderen. Het gaat om herkennen en erkennen, dat verbindt mensen. Tijdens een Talksessie kan iedereen vertellen hoe hij of zij met bepaalde dingen omgaat, zoals seksuele voorlichting bijvoorbeeld. Andere deelnemers die dat lastig vinden horen dan hoe hun buurtgenoten hiermee omgaan en kunnen daarna kiezen welke manier het beste bij hen past. Het is vaak gemakkelijker om iets aan te nemen van je buurvrouw dan van een hulpverlener.
Saadienne: Stel dat iemand na een Talksessie toch meer ondersteuning nodig heeft, dan kunnen we tools meegeven. We zijn geen tovenaars, we kunnen niet iemands problemen voor hem of haar oplossen, maar we kunnen wel zo goed mogelijk helpen. We geven zelf ook training en coaching, dus we kunnen mensen verder begeleiden. Maar we verwijzen ook veel door naar andere organisaties.
Tiffany: We kennen de sociale kaart van Rotterdam heel erg goed. We kijken dus eerst goed naar het probleem dat iemand heeft, om vervolgens te adviseren welke organisatie daar het beste bij kan helpen.
Wat hebben jullie zelf geleerd van de Talksessies?
Saadienne: Ik heb geleerd dat het niet verkeerd is om je kwetsbaar op te stellen. Ik vond het heel moeilijk om over gevoelens te praten, maar ik zie nu allemaal andere mensen die dat ook doen. Dat maakt het voor mij ook gemakkelijker, want je gaat er helemaal niet dood aan! Zij kunnen van mij leren en ik kan van hen leren.
Tiffany: ‘Wat thuis gebeurt, dat blijft thuis.’ Die gedachte heb ik van huis uit meegekregen. Mijn moeder is een paar keer bij een Talksessie geweest en zij vindt het onbegrijpelijk wat ik doe. Ze snapt niet waarom we over dergelijke onderwerpen openlijk met elkaar praten. Ik ben blij dat ik dat wel kan, want het is fijn om dingen van elkaar te weten. Ik ben er bijvoorbeeld achter gekomen dat ik een fobie heb en het nichtje van Saadienne bleek dezelfde fobie te hebben. Zij was zo opgelucht dat ze niet de enige was! Het is dus alleen maar goed om over dat soort dingen te praten. En mijn moeder, die is inmiddels ook heel erg trots op wat we doen.
Kan iedereen zomaar aanschuiven bij de Talksessies?
Saadienne: Ja! We vinden het heel belangrijk dat de Talkessies laagdrempelig zijn.
Tiffany: We hebben inmiddels een soort harde kern van mensen die er altijd bij zijn, maar iedere keer zien we nieuwe gezichten. De Talksessies worden aangekondigd op onze website en op onze Facebook-pagina, zodat het ook gedeeld kan worden. De Talksessies vinden altijd plaats in een Huis van de Wijk en je hoeft je ook niet vooraf aan te melden. Je kan gewoon binnenlopen en je mag altijd iemand meenemen!
Donderdagavond 10 januari 2019 vindt de eerste Talksessie van het nieuwe jaar plaats. In Huis van de Wijk Het Middelpunt (Slinge 250) gaan om 18.30 uur de deuren open om te praten over goede voornemens. Hoe zorg je ervoor dat je de ideale mindset krijgt om je goede voornemens ook echt vol te houden?
Houd www.whoami.nu en de Facebook-pagina (Who Am I Journey) in de gaten voor de data en locaties van nieuwe Talksessies.