Huiswerkbegeleiding, kunstzinnige vorming en het stimuleren van ondernemerschap: Zoë Cochia draait er haar hand niet voor om. Sinds juni 2014 is zij de trotse eigenaar van Galerie Niffo. In deze artistieke broedplaats in de Afrikaanderwijk leren jongeren op een creatieve manier hun talenten ontdekken.
De goedlachse Zoë Cochia woont en werkt in de Afrikaanderwijk en voelt zich er inmiddels meer dan thuis. In haar geboorteland Roemenië was zij werktuigbouwkundige, maar eenmaal in Nederland ontwikkelde zij zich van technisch tekenaar tot kunstenaar en docent. Cochia: “Ik was lange tijd docent Burgerschap en Loopbaanpraktijk op een van de wijkscholen in Feijenoord. In die tijd stonden veel panden in de Afrikaanderwijk leeg en er gebeurde heel weinig. Daardoor kon ik op deze prachtige plek, op de kop van de Pretorialaan, Galerie Niffo oprichten.” De wijkscholen bestaan sinds 2015 niet meer, maar in haar galerie gaat Cochia een stap verder dan toen zij docent was: “De koppeling met tentoonstellingen en evenementen geeft nog meer mogelijkheden. In Niffo staat ruimte voor het ontdekken van je talenten centraal, in je eigen tempo en op een mooie trendy plek in de stad. In zo’n omgeving hoop je dat jongeren zelfvertrouwen krijgen en tot bloei komen.”
Beeldtaal
Elke drie of vier weken is een nieuwe tentoonstelling te zien in Niffo. Die tentoonstellingen zijn niet alleen een inspirerend hulpmiddel bij de taalontwikkeling, maar stimuleren ook het aandachtig leren kijken. Cochia: “Dan vraag ik ze: ‘Hoe kijk je naar dit beeld, hoe zou je het beschrijven?’ En ik daag ze uit om gebruik te maken van alle elementen, de details, de kleuren en de vormen.” Het werk van de kunstenaar vormt zo de inspiratiebron voor een eigen verhaal. “Een van de jongens uit groep 6, Ayoub, schreef zo in één keer vijf gedichten over de huidige tentoonstelling met foto’s uit Cuba”, vertelt Cochia lachend. “Hoe leuk is dat!”
Daarnaast vinden in Niffo evenementen plaats, soms gerelateerd aan het geëxposeerde werk. “Afgelopen zondag draaiden we een documentaire over Cuba”, legt Cochia uit. “Het was volle bak hier, dan heb ik weer heel ander publiek. Maar dan laat ik ze wel weten dat de documentaire deel uitmaakt van een educatief project. Want ook met de jongeren kijk ik ernaar en ik bespreek wat ze in de film zien: wat betekent socialisme, wat betekent kapitalisme? Of leg ik de woorden uit die ze niet kennen, zoals ‘utopia’ of ‘embargo’. Het vormt allemaal de basis voor gesprekken.”
Spontaniteit
Niffo is straattaal voor ‘neef’. Het staat symbool voor het familiegevoel dat Cochia met haar galerie wil creëren: “De deur staat altijd open. Op woensdag komen er kinderen voor huiswerkbegeleiding. Er komt een meester mee, maar ik help zelf ook. En de stagiaires die hier zijn, gaan vanzelf ook helpen. Ik heb nu bijvoorbeeld een paar zestienjarige meiden van het Rotterdamse vakcollege de Hef. Een stagiare is van Turkse afkomst en een andere heeft een Koerdische achtergrond. De kinderen die zij begeleiden zijn van Marokkaanse afkomst. En zo ontstaan er hier op een ongedwongen manier mooie ontmoetingen.”
Kunst met een bezem
De stagiaires van Galerie Niffo komen niet alleen om hun ondernemersvaardigheden aan te scherpen. Elke dag begint standaard met schoonmaken. Cochia: “Sommigen zijn verbaasd dat ik geen schoonmaker in dienst heb. Ik zeg dan altijd ‘je leert hier kunst met een bezem’. Als je een kleine ondernemer bent, dan hoort schoonmaken er gewoon bij. Daarna verdelen we de taken. Soms gaan we de wijk in, soms gaan we in Niffo zelf aan de slag.”
Interviewen en flyeren
De afgelopen weken gingen de jongeren op pad om ondernemers in de wijk te interviewen. De gesprekken horen bij een een rondleiding. Cochia: “Ik zorg ervoor dat het hun project wordt, ze hebben meegeholpen bij het maken van flyers, ze hebben entreebewijzen en foto’s gemaakt. Als je ze een beetje stimuleert, dan komen ze echt tot bloei. Laatst had ik hier een jongen die nog helemaal geen digitale vaardigheden had. Maar ik zag dat hij creatief was. Dus hij is aan het werk gegaan met Photoshop, hij heeft geleerd om flyers te maken en werd heel enthousiast. Nu heeft hij zich ingeschreven voor het Grafisch Lyceum.”
Cochia krijg nog veel bezoek van oud-deelnemers: “Ze laten hun diploma zien, of hun kind. Laatst nog kwam een oud-leerling van de wijkschool langs, Mohamed. Die was het zo gewend om negatief benaderd te worden. Hij dacht dat hij niet kon schilderen. ‘Ga gewoon lekker aan de slag’, zei ik. Zijn tekeningen waren prachtig, die heb ik later nog geëxposeerd in Mexico, bij een Outsider Art Tentoonstelling. Hij woont nu in België, maar kwam na een bezoek aan zijn moeder even bij mij langs om te vragen wat ik van zijn nieuwe schilderij vond. Dat zijn de mooie momenten, daar ben ik trots op.”
Galerie Niffo ligt in het gebied Feijenoord. Wil je meer weten over de thema’s integratie, discriminatie, v/m-emancipatie en lhbt-emancipatie in Feijenoord, lees dan IDEM’s Gebiedsbeeld Feijenoord