Veel jongeren voelen zich alleen. Door de coronacrisis is hier meer aandacht voor dan ooit. Bij Join us in Rotterdam kunnen jongeren terecht die meer sociale contacten zouden willen. In een laagdrempelige, veilige setting maken ze kennis met elkaar en leren ze sociale vaardigheden om zich in de toekomst beter te redden. Andy Manikus is een van de jongerencoaches die deze jongeren begeleidt. ‘De kracht zit ‘m in het simpele samenzijn: wat kletsen, een spelletje spelen. Hulp hoeft niet altijd ingewikkeld te zijn.’  

‘Join us is ontstaan vanuit het idee dat eenzaamheid onder jongeren er altijd al was, maar dat de focus van hulpverlening gericht is op problematiek die zichtbaar is’, vertelt Andy. ‘Als het op school bijvoorbeeld niet lekker gaat, richt de ondersteuning zich op betere cijfers halen. Maar het onderliggende probleem is misschien iets heel anders. Dan loop je vast als hulpverlener.’  

Laagdrempelig 

‘Bij Join us kunnen jongeren terecht die zich eenzaam voelen. Tijdens tweewekelijkse, laagdrempelige bijeenkomsten helpen we hen om sociale vaardigheden te ontwikkelen. De kracht zit ‘m in het simpele samenzijn: wat kletsen, een spelletje spelen. Zo komen we vanzelf te praten over dingen waar jongeren mee zitten. En als coaches praten we zelf ook mee. Zo creëren we een omgeving die veilig genoeg is voor jongeren om hun verhaal te doen.’  

Simpel  

‘De aanpak is echt heel simpel. We hanteren geen zware methodieken, we gebruiken geen jargon, we stellen geen moeilijke vragen. Daardoor is het voor jongeren heel behapbaar. Zo was er een meisje dat tijdens corona met een nieuwe opleiding begonnen was. Ze kwam pas in het tweede jaar voor het eerst op school. Iemand uit haar klas leek haar heel aardig en ze wilde graag vrienden met haar worden. Maar hoe moest ze dat aanpakken? Dat soort vragen bespreken we in de groep. Die onzekerheid is heel herkenbaar voor andere jongeren, waardoor het gesprek veel gemakkelijker verloopt.’ 

Intrinsieke motivatie  

‘Jongeren melden zichzelf aan voor Join us. Dat maakt het heel bijzonder. Het is namelijk al een grote stap om te erkennen dat je je alleen voelt, laat staan dat je hulp zoekt. Jongeren komen vaak bij ons terecht nadat ze “ik wil nieuwe vrienden maken” hebben gegoogeld. Het komt erop neer dat alle jongeren in de groep een intrinsieke motivatie hebben om contact te maken. Daardoor zie je hele mooie dingen gebeuren. Voor ons als professionals is dat ook echt een eyeopener: soms kan hulp heel simpel zijn en juist beter werken dan allerlei ingewikkelde interventies.’  

Twee leeftijdsgroepen 

‘Join us richt zich op twee leeftijdsgroepen: jongen van 12-18 jaar en jongeren van 18-25 jaar. Op de eerste groep wordt in het algemeen al veel preventie ingezet, maar de tweede groep valt vaak tussen wal en schip. Van hen wordt verwacht dat ze al “volwassen” zijn. Dat zorgt ook bij die jongeren zelf voor een drempel om hulp te vragen. Ze denken: “Ik zou dit toch al moeten kunnen?” Voor hen is Join us een goede plek. Ze krijgen een gereedschapskist met tools waardoor ze zich zekerder gaan voelen. De meesten blijven een jaar hangen en sommigen keren zelfs terug als coach.’ 

Eenzaamheid en alleen voelen 

‘Er is een verschil tussen je alleen voelen en eenzaamheid. Je kan er bewust voor kiezen om alleen te zijn. En je kan je eenzaam voelen, ook al heb je allerlei mensen om je heen. Dan voel je je niet verbonden met die mensen. Je alleen voelen, je onzeker voelen, wie ben je, wat kan je, wat vind je leuk, wat vind je belangrijk: het heeft allemaal met identiteitsvorming te maken. We proberen bij Join us aan die vorming bij te dragen door jongeren in een veilige omgeving over deze vragen te laten sparren.’ 

Vertrouwensband  

‘Een vertrouwensband met je cliënt of degene die je coacht is heel belangrijk. Die bouw je op door contact te maken. Stel geen té directe vragen, want dat kan afschrikken. Wil je toch een moeilijke vraag stellen? Stel ‘m wel, maar bereid de ander erop voor. Zeg bijvoorbeeld: “Deze vraag kan vervelend aanvoelen en je hoeft niet te antwoorden als je dat niet wil, maar…” Dat is beter dan de vraag in je achterhoofd houden en ‘m niet stellen. Daardoor ga jij je ongemakkelijk voelen en wordt het hele contact ongemakkelijk.’  

Kwetsbaar opstellen  

‘Benoem het als je je ongemakkelijk voelt bij een bepaalde vraag. Daardoor geef je de ander de mogelijkheid om het onderwerp even te laten rusten. Als je er dan later weer op terugkomt, heeft het even kunnen broeien en heeft de jongere erover na kunnen denken. Durf dus ook je onzekerheid te benoemen. Juist je onzekerheid laten zien is een goed voorbeeld voor jongeren. Als professional hoef je echt niet altijd professioneel over te komen.’