Rotterdam is mooi! Toch wordt Rotterdam nóg mooier als er meer balans is tussen mannen, vrouwen en eenieder die niet in hokjes past. Kortom, als iedere Rotterdammer zichzelf kan zijn…
Hoe creëer je die balans als vrouwen vaker dan mannen slachtoffer worden van geweld? In het kader van Internationale Vrouwendag op 8 maart 2019, organiseerden IDEM Rotterdam, antidiscriminatiebureau RADAR, gemeente Rotterdam en Dona Daria, centrum voor emancipatie, participatie en inclusie, de conferentie Unboxing Gender & Veiligheid. Tientallen professionals, politici, actieve burgers en andere geïnteresseerden kwamen op 5 maart samen in de prachtige burgerzaal van het stadhuis om aandacht te besteden aan gender en veiligheid.
Unboxing de wethouder
Na de ontvangst, waarbij aanwezigen die nog nooit in de burgerzaal geweest zijn hun ogen uitkeken, openden dagvoorzitters Natasha Morales en Gert-Jan Verboom de bijeenkomst. Zij gaven het podium aan Bert Wijbenga, wethouder Handhaving, buitenruimte, integratie en samenleven, die het welkomstwoord richtte aan de bezoekers. Na zijn toespraak vroegen de dagvoorzitters de wethouder om de Unboxing Rotterdam-box te unboxen en zijn meest memorabele unboxing-moment te delen met het publiek. De wethouder (die voluit Bert Wijbenga – van Nieuwenhuizen heet) vertelde over een bijeenkomst waar hij met zijn vrouw, minister Cora van Nieuwenhuizen – Wijbenga, aanwezig was. Die dag ontstond verwarring toen de heer Van Nieuwenhuizen werd opgeroepen om naar voren te komen, omdat iedereen dacht dat de spreker zijn vrouw bedoelde in plaats van hem.
Gendergerelateerd geweld
Suzanne Bouma, hoofd onderzoek bij Atria, Kennisinstituut voor emancipatie en vrouwengeschiedenis, pleitte tijdens haar lezing voor een gendersensitieve aanpak bij geweld tegen vrouwen. Uit onderzoek blijkt dat bijna de helft van de vrouwen fysiek of seksueel geweld in haar leven heeft meegemaakt of zal meemaken.
Fysiek of seksueel geweld tegen vrouwen is vaak een laatste uiting van iets wat (jaren)lang is opgebouwd en waar machtsongelijkheden en verschillen in waardering van mannen en vrouwen aan ten grondslag liggen (wat prachtig verbeeld is in dit filmpje). “Een gendersensitieve aanpak is noodzakelijk”, zegt Bouma in een interview met IDEM Rotterdam. “Hoe complex die relatie ook is, het is nodig om je te realiseren dat geweld en gender met elkaar te maken hebben. Als hulpverlener of agent kun je letten op signalen: is er bijvoorbeeld sprake van een ongelijke machtsverhouding binnen een relatie, vindt hij dat zij zijn bezit is, controleert hij alles wat zij doet? Ook wanneer het gaat om preventie van geweld. Deze uitingen van macht en controle hebben grote kans te leiden tot geweld. Om die reden dienen deze signalen serieus genomen te worden.”
Intersectionaliteit: snijvlak van racisme en seksime
Nancy Jouwe, docente Visual Culture aan de Willem de Kooning Academy in Rotterdam en een van de oprichters van Mapping Slavery, ging in haar toespraak nader in op het snijvlak van seksime en racisme. Door deze intersectionele benadering is te zien dat vrouwen met een migratieachtergrond of vrouwen van kleur vaak te maken hebben met dubbele stigmatisering. Zij kunnen hierdoor extra geraakt worden. Als voorbeeld noemt ze het geval van Ezra Coskun, die in 2013 op 20-jarige leeftijd in het nieuws kwam. Zij werd op haar tiende slachtoffer van een aanrijding door een motor, waardoor ze grotendeels verlamd raakte. De verzekeraar keerde echter maar een fractie uit van de schadevergoeding die normaliter in dergelijke zaken wordt vergoed. De redenering: als vrouw met Turkse achtergrond zou ze hooguit vmbo doen en op haar 26e haar eerste kind krijgen. Oftewel, ze zou nauwelijks van waarde zijn voor de arbeidsmarkt. Een rechter ging in die redenering mee.
Tafelgesprekken en spoken word
Nadat de aanwezigen waren bekomen van de verbazing, afschuw en ontsteltenis over het genoemde voorbeeld, konden de tafelgesprekken van start. In kleine groepen gingen aanwezigen in gesprek over gender en veiligheid in verschillende domeinen, zoals op straat, thuis of het werk. “Discriminatie zorgt voor een gevoel van onveiligheid”, zei een van de aanwezigen, “je weet nooit wat iemand erna gaat doen.” Problemen werden benoemd en er werd nagedacht over oplossingen, zoals meer contact tussen buurtbewoners waardoor sociale cohesie – en daarmee sociale controle – groter werd.
Nadat alle problemen in oplossingen per groep plenair besproken zijn, sloot spoken-wordartist Naomi Felesita de middag af met een poëtische samenvatting van de bijeenkomst die ze ter plekke had geschreven.
Op de hoogte blijven?
Op de hoogte blijven van alle events en bijeenkomsten van IDEM Rotterdam? Meld je aan bij ons netwerk en schrijf je in voor de nieuwsbrief!