Wat zijn in 2016 de Rotterdamse ontwikkelingen op het gebied van integratie, discriminatie en (lhbt-) emancipatie? Onderzoeker Mariska Jung is er kort over als we haar deze vraag voorleggen: “Te veel om op te noemen”. Maar ze noemt wel kort een aantal ontwikkelingen die haar afgelopen jaar zijn opgevallen.

Als eerste wil ze iets kwijt over de Rotterdamse gastvrijheid ten aanzien van vluchtelingen. Wie in de media de ontwikkelingen rond het AZC Beverwaard en de protesten van bewoners heeft gevolgd, kan een eenzijdig beeld hebben van sociale spanningen en uitsluiting. “In gesprekken met professionals en bewoners uit de wijken, horen we dat er ook veel initiatieven zijn die vluchtelingen verwelkomen en ondersteunen in het wegwijs worden in de stad. Bewoners brengen spullen en eten voor de vluchtelingen, anderen begeleiden statushouders bij het leren van de Nederlandse taal. Mensen uit de wijk ergeren zich aan de beeldvorming dat de komst van vluchtelingen enkel op verzet stuit. Het is een positief signaal dat er Rotterdammers zijn die zich inzetten voor nieuwkomers in hun buurt”, benadrukt Mariska.

Discriminatie moslims

Wat wel zorgen baart is de groeiende discriminatie van moslims. “Uit verschillende buurten en wijken krijgen we hier signalen over. Het betreft vaak moslimvrouwen die een hoofddoek dragen. Ze worden nageroepen op straat of ze hebben te maken met pesterijen en onheuse behandeling. Dit komt overeen met een onderzoek van SPIOR, dat in mei dit jaar is gepubliceerd. Uit dit rapport komt naar voren dat islamofobie in Rotterdam-Rijnmond veel vaker voorkomt dan uit cijfers blijkt en dat het merendeel van de slachtoffers vrouw is.”

Spanningen in de stad

“De spanningen in de stad en de vooroordelen die over diverse groepen bestaan, zijn zaken waar veel inwoners en professionals zich zorgen over maken”, gaat Mariska verder. “Hierdoor nemen onveiligheidsgevoelens toe, evenals racisme en discriminatie. Mensen willen graag hun handen uit hun mouwen steken om deze spanningen te verminderen, maar hebben tegelijkertijd het gevoel dat ze niet precies weten op welke manier dit aangepakt kan worden en hoe zij hieraan bij kunnen dragen.”

Mannenemancipatie

Bij emancipatie wordt vaak aan vrouwen gedacht maar er is ook zoiets als mannenemancipatie. Mariska: “Ook in Rotterdam is veel aandacht voor emancipatie van mannen. Zelforganisaties houden dialoogbijeenkomsten om met mannen in gesprek te gaan over wat emancipatie voor hen betekent. Ze hebben het onder andere over seksualiteit, agressiviteiten het leren op een rustige en veilige manier te praten over emoties en gevoelens. IDEM Rotterdam heeft hier zelf ook actief aan bijgedragen door het onderwerp onder de aandacht te brengen van verschillende groepen en initiatieven.”

Gedwongen isolement

Ook is er dit jaar veel aandacht voor vrouwen die in gedwongen isolement leven. “Er zijn verschillende activiteiten ontwikkeld om deze doelgroep in zicht te krijgen en te ondersteunen”, begint Mariska. “Tegelijkertijd horen we uit de wijken dat de financiering stopt projecten waar vrouwen op een laagdrempelige manier in hun eigen buurt bij elkaar kunnen komen. . Hierdoor zijn vrouwen die soms moeilijk bereikbaar zijn uit het zicht verdwenen. Dit signaal laat zien dat het wegvallen van financiering negatief kan uitpakken voor vrouwen die in isolement leven.“

Vriendschappen

De acceptatie van lhbt’s dan. Die is in Rotterdam lang niet altijd een vanzelfsprekendheid, blijkt ook uit onderzoek van de GGD. Mariska: “Slechts 68 procent van de jongeren in Rotterdam zou bevriend willen zijn met een niet-heteroseksuele leeftijdsgenoot. Wat dat betreft steekt de Maasstad slecht af bij omringende gemeenten.”

Betrokken LHBT-gemeenschap

Waar Mariska tot slot ook bij stil wil staan, is de betrokken en daadkrachtige reactie van de Rotterdamse lhbt-gemeenschap na de Orlando-aanslag deze zomer in de Verenigde Staten. “Deze aanslag, waarbij met name Afro-Amerikaanse en Latino lhbt’s slachtoffer werden, zorgde ook voor een golf van ontzetting bij lhbt-personen in de stad. Op eigen initiatief organiseerde een deel van deze gemeenschap in de daaropvolgende dagen een goed bezochte herdenkingsbijeenkomst. Op deze manier werd een belangrijke boodschap uitgedragen tegen geweld tegen lhbt’s wereldwijd. Daarbij bood de herdenkingsbijeenkomst een plek voor de lokale lhbt-gemeenschap om steun en kracht te vinden bij elkaar.”